Tag Archives: oksijen

Nivîs: Menazîr Aslan Wêne: Alamy Dema em ji fezayê berê xwe bidin Erdê, em ê bibînin ku ji sedî 70yê wê ji okyanûsan pêk tê. Kûrahiya okyanûsan kêm-zêde 3700 mîtroyî ye. Gelo ev ava ku parzemînan derdixe holê, atmosferê pêk tîne û çavkaniya jiyana me ye ji ku derê derketiye …

Nivîs: Cûneyt Ewrareş Wêne: Alamy/SPL/NPL Heke em bixwazin makîneyekê saz bikin û vegerin paşeroja dinyayê, em ê poşman bibin. Lewra wê gelek tiştên xirab li hêviya me bin. Em ê tenê di nav çend deqeyan de ji ber bêoksînejiyê bimirin. Gava gerstêrka me nû ava bû, di atmosferê de tu …

Nivîs Ramazan Badem Laşê mirovan ji gelek elementan pêk tê. Di nav van de yên sereke kîjan in? xaneyên me çiqas wext li ber xwe didin û dijîn? Ew xaneyên ku dimirin çi li wan tê? Ger xane xwe nû bikin nexwe çima em kal dibin? Belê, laşê me herî …

Tê îdîakirin ku oksîjen, di dîroka zanistê de beriya Joseph Priestley û Antaoine Lavoisier hatiye kişfkirin. Di sala 1620’an de li Londonê noqavek a ku bi bêran dixebite hatiye çêkirin û li çemê Thamasê hatiye ceribandin. Hewaya hundir bi pergaleke kîmyewî –ixtîmal heye ku bi oksîjenê – her dem dihat …